Ministerstwo Energii i Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) przygotowały projekty inicjatyw legislacyjnych, które zwiększą poziom odporności pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego na zakłócenia i awarie. We wrześniu zostaną one wpisane do wykazu prac Rady Ministrów. Zmiany obejmują m.in. ustawę Prawo energetyczne, ustawę o cyberbezpieczeństwie i ustawę Prawo zamówień publicznych.

Inicjatywa jest reakcją na wydarzenia z Półwyspu Iberyjskiego, gdzie 28 kwietnia doszło do jednego z największych blackoutów w Europie. Awaria ta pokazała wrażliwość nowoczesnego społeczeństwa na zakłócenia zasilania w energię elektryczną.

Raport europejskiego stowarzyszenia operatorów systemów przesyłowych ENTSO-E na temat przyczyn i przebiegu zakłócenia zostanie opublikowany w październiku. Dostępne dane pozwoliły jednak na wyciągnięcie wniosków, na podstawie których PSE i Ministerstwo Energii w ramach tzw. pakietu antyblackoutowego przygotowują propozycje zmian regulacyjnych zwiększających odporność systemu.

- Pakiet antyblackoutowy to zestaw zmian w prawie, które pozwolą nam lepiej chronić system elektroenergetyczny przed awariami i cyberatakami. Naszym obowiązkiem jest zapewnienie polskim rodzinom poczucia bezpieczeństwa i pewności, że energia popłynie do gospodarstw domowych niezależnie od zdarzeń losowych. Dzięki rozwiązaniom, które proponujemy, chcemy zminimalizować w Polsce ryzyko zdarzeń, które miały miejsce w Hiszpanii czy Portugalii – podkreślał Minister Energii Miłosz Motyka.

- Pracujemy nad kompleksowym pakietem ustaw, które pomogą w budowie długofalowego bezpieczeństwa energetycznego kraju. Naszym priorytetem jest zapewnienie obywatelom i gospodarce niezawodnych dostaw energii, odpornych na wszelkie kryzysy i zakłócenia. Dzięki tym działaniom wzmacniamy fundamenty naszej suwerenności energetycznej i otwieramy drogę do dalszego, zrównoważonego rozwoju – powiedział Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii, Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej Wojciech Wrochna.

- Blackout w Hiszpanii i Portugalii pokazał, że nawet silny system jest narażony na zakłócenia, a przywrócenie jego normalnej pracy może trwać kilkanaście godzin. Jako operator przedstawiliśmy rekomendacje działań, które zwiększą naszą odporność. To niezbędne dla bezpieczeństwa gospodarki i społeczeństwa – powiedział Prezes PSE Grzegorz Onichimowski.

Pakiet składa się z sześciu obszarów:

1. Zarządzanie systemem: wzmocnienie zachęt dla uczestników rynku do lepszego dostosowywania produkcji energii elektrycznej do aktualnych potrzeb systemu, unormowanie obowiązków w zakresie zgłaszania planów pracy dla instalacji przyłączonych do sieci, zwiększenie liczby podmiotów, które będą miały obowiązek udziału w rynku bilansującym (poprzez obniżenie progu wielkości instalacji zobowiązanych).
2. Local content: wprowadzenie regulacji dotyczących wykorzystywania w zamówieniach publicznych w obszarze elektroenergetyki określonego udziału urządzeń i rozwiązań ICT wyprodukowanych lokalnie.
3. Cyberbezpieczeństwo: wprowadzenie wymogów certyfikacyjnych dla urządzeń przyłączanych do sieci, obowiązek objęcia dużych instalacji i podmiotów nimi zarządzających stałym nadzorem cyberbezpieczeństwa, minimalizacja podatności urządzeń przyłączanych do KSE na cyberataki (security by design).
4. Niezależność operatorów: wzmocnienie nadzoru pełnomocnika rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej nad rozwojem krajowej sieci elektroenergetycznej oraz procesami operatorskimi.
5. Przyłączenia do sieci: ukształtowanie procesu przyłączeniowego w taki sposób, aby wspierał rozwój technologii zgodnych z polityką energetyczną państwa oraz zasadą efektywnego gospodarowania środkami publicznymi.
6. Prosumenci: uporządkowanie zasad przyłączania prosumentów do sieci, zapewnienie operatorom pełnej wiedzy o pracy instalacji prosumenckich i możliwości zarządzania nimi.