W środę 26 stycznia komitet koordynacyjny instrumentu UE Łącząc Europę (ang. Connecting Europe Facility, CEF) pozytywnie ocenił i zatwierdził wniosek złożony przez operatorów systemów przesyłowych z krajów bałtyckich i Polski. Komitet przyznał 170 mln euro pomocy finansowej dla szeregu projektów w ramach synchronizacji krajów bałtyckich z obszarem synchronicznym Europy kontynentalnej (CESA).

Czterech operatorów systemów przesyłowych - PSE (Polska), AST (Łotwa), Elering AS (Estonia) i Litgrid (Litwa) - złożyło wniosek o wsparcie z CEF na sfinansowanie planowanych inwestycji w ramach projektu Faza 2 część II synchronizacji krajów bałtyckich. Wniosek został wybrany jako jeden z pięciu najlepszych projektów do dofinansowania w obszarze transeuropejskiej infrastruktury energetycznej w ramach CEF na lata 2021-2027 i uzyskał najwyższą ocenę punktową.

Całkowite koszty projektów w ramach tego etapu wynoszą 238 mln euro, z czego dofinansowanie z CEF wyniesie 170 mln euro. Partnerzy projektu otrzymają wkład w realizację inwestycji o wysokości: PSE - 111 mln EUR, łotewskie AST - 49 mln EUR, litewski Litgrid - 41 mln EUR oraz estoński Elering - 37 mln EUR.

Środki te zostaną przeznaczone na rozbudowę i modernizację sieci, instalację urządzeń do regulacji częstotliwości oraz modernizację informatycznych systemów sterowania ruchem, które umożliwią krajom bałtyckim desynchronizację z siecią rosyjską i białoruską oraz i rozpoczęcie pracy w trybie synchronicznym z systemem Europy kontynentalnej. Dodatkowa infrastruktura zwiększy bezpieczeństwo dostaw w regionie i przyczyni się do rozwoju europejskiego rynku energii, pomagając utrzymać wzrost gospodarczy i tworząc nowe możliwości biznesowe.

Dotychczas projektowi synchronizacji krajów bałtyckich przyznano ponad 1 mld euro z funduszy CEF w latach 2019 i 2020. Środki te są przeznaczone na wzmocnienie sieci krajowych, budowę podmorskiego kabla Harmony Link oraz instalację kondensatorów synchronicznych. Synchronizacja systemu elektroenergetycznego państw bałtyckich z systemem Europy kontynentalnej ma zostać sfinalizowana do końca 2025 roku.

CEF jest kluczowym instrumentem finansowania UE, ustanowionym w celu promowania wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i konkurencyjności poprzez ukierunkowane inwestycje w infrastrukturę na poziomie europejskim. Wspiera on rozwój wysokowydajnych, zrównoważonych i połączonych transeuropejskich sieci energetycznych.