Odbiorcy energii posiadający możliwość redukcji lub zwiększenia poboru mocy na poziomie 1 MW lub więcej mogą złożyć wniosek i w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku przez OSP mogą podpisać umowę bezpośrednio z PSE. Natomiast odbiorcy energii posiadający mniejsze zdolności redukcji lub zwiększenia poboru mocy oraz ci, którzy chcą być reprezentowani w relacjach z OSP poprzez inny podmiot - mogą przystąpić do usługi zgłaszając się do jednego z agregatorów.
Odbiorcą energii elektrycznej uczestniczącym w usłudze IRP lub IZP może być każdy podmiot posiadający zdolności redukcji lub zwiększenia poboru mocy, przyłączony do sieci elektroenergetycznej i pozytywnie zweryfikowany przez operatora systemu, do którego jest przyłączony.
Wszystkie warunki dotyczące świadczenia usługi IRP oraz IZP są szczegółowo opisane w dokumentach na Platformie Zakupowej PSE. Informacje o ustanowieniu Systemu Kwalifikowania Dostawców Usługi IRP i IZP oraz przyjmowaniu wniosków będą publikowane na stronie internetowej PSE w zakładce „Aktualności usług DSR - PSE” oraz na dedykowanej Platformie Zakupowej pod adresem https://przetargi.pse.pl/
Uruchomienie usługi IRP lub IZP zależne jest od przewidywanego bilansu zapotrzebowania na moc w kraju. PSE nie określają czy oraz ile razy skorzystają z usługi.
W usłudze IRP lub IZP dostawcy mają możliwość odpowiedzieć na komunikat OSP dotyczący złożenia propozycji sprzedaży. Dopiero po zaakceptowaniu oferty sprzedaży oraz wydaniu polecenia redukcji lub zwiększenia poboru mocy przez OSP dostawca ma obowiązek zredukować bądź zwiększyć pobieraną moc.
Wynagrodzenie oferowane w ramach usługi IRP będzie uzależnione od: propozycji sprzedaży (zawierających parametry m.in. handlowe) złożonych OSP przez dostawcę podczas aktywacji usługi IRP, uwzględnienia rzeczywistego wykonania redukcji oraz warunków umowy zawartej z agregatorem (w przypadku podmiotów nie posiadających bezpośredniej umowy z OSP). Warunkiem otrzymania wynagrodzenia będzie przeprowadzenie udanej redukcji poboru mocy na wezwanie OSP.
Wynagrodzenie oferowane w ramach usługi IZP będzie uzależnione od: propozycji sprzedaży (zawierających parametry m.in. handlowe) złożonych OSP przez dostawcę podczas aktywacji usługi IZP, ceny energii niezbilansowania (CEN) na rynku bilansującym, uwzględnienia rzeczywistego wykonania zwiększenia poboru mocy oraz warunków umowy zawartej z agregatorem (w przypadku podmiotów nie posiadających bezpośredniej Umowy z OSP). W zależności od relacji ceny zwiększenia złożonej w ofercie Dostawcy oraz CEN, Dostawca będzie mógł kupić taniej niż zwykle energię elektryczną lub otrzymać za jej pobór dodatkowe wynagrodzenie.
W programie mogą wziąć udział wszystkie podmioty, które posiadają zdolność do redukcji lub zwiększenia poboru mocy oraz które mogą zawrzeć umowę z PSE lub agregatorem. Jeśli podmiot nie jest w stanie sam określić, o jaką wartość jest w stanie zredukować lub zwiększyć swoje zapotrzebowanie, może zlecić zewnętrznej firmie wykonanie audytu energetycznego lub zgłosić się do agregatora, który pomoże w oszacowaniu wartości redukcji lub zwiększenia poboru mocy.
Przedsiębiorstwo zajmujące się pozyskiwaniem podmiotów, które mogą przeprowadzić redukcję lub zwiększenie poboru mocy. Agregator DSR zawiera umowy z:
- mniejszymi odbiorcami energii elektrycznej, które nie mogą podpisać umowy bezpośrednio z PSE ze względu na niespełnienie warunku 1 MW mocy redukcji lub zwiększenia poboru mocy,
- podmiotami, które chcą przenieść część zadań związanych z usługami DSR tj. przygotowanie dokumentacji przetargowej, obsługa systemów informatycznych, komunikacja z OSP na stronę trzecią,
- mają niską świadomość energetyczną i potrzebują pośrednika zapewniającego know-how do świadczenia usługi IRP lub IZP,
- nie są pewne swojego potencjału mocowego i chcą częściowo przenieść swoje ryzyka na stronę trzecią.
Agregator występuje w imieniu powyższych podmiotów w procesie zawierania umów na świadczenie usług DSR oraz w relacjach z OSP na etapie świadczenia usług. Lista dostawców usług DSR reprezentujących interesy odbiorców (ORed) w relacjach z OSP, którzy posiadają obowiązujące umowy na świadczenie usług IRP lub IZP jest publikowana na stronie w zakładce „Dotawcy i OSD - PSE”.
Warunkiem agregowania ORed przez Dostawcę w ramach świadczenia Usługi IZP lub IRP jest posiadanie wpisu do Wykazu Agregatorów Urzędu Regulacji Energetyki – wykaz zamieszczony pod adresem: https://bip.ure.gov.pl/bip/rejestry-i-bazy/wykaz-agregatorow/4713,Wykaz-agregatorow.html
Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady, jest to „systematyczna procedura, której celem jest uzyskanie odpowiedniej wiedzy o profilu istniejącego zużycia energii danego budynku lub zespołu budynków, działalności lub instalacji przemysłowej bądź handlowej lub usługi prywatnej lub publicznej, określenie, w jaki sposób i w jakiej ilości możliwe jest uzyskanie opłacalnej oszczędności energii, oraz poinformowanie o wynikach.”
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE Tekst mający znaczenie dla EOG (CELEX: 32012L0027).
To „stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska” - Ustawa o Prawie energetycznym art. 3 p. 16
DSR to skrót od angielskiego terminu „Demand Side Response”, w tłumaczeniu „reakcja strony popytowej”. Stroną popytową są odbiorcy energii, a reakcją jest zmniejszenie ich zapotrzebowania na energię elektryczną podczas godzin szczytowego zapotrzebowania lub zwiększenie jej poboru w czasie nadwyżek energii elektrycznej w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE), na wezwanie operatora systemu przesyłowego (OSP), którym w Polsce są Polskie Sieci Elektroenergetyczne. DSR w katalogu usług systemowych w zakresie interwencyjnej dostawy mocy czynnej zdefiniowane jest jako Usługa IRP i Usługa IZP, które służą do interwencyjnego równoważenia bilansu mocy w całym KSE lub w wybranych jego obszarach, ze względu na warunki pracy sieci, w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy KSE.
Zbiór urządzeń służących do wytwarzania, przesyłu, rozdziału, magazynowania i użytkowania energii elektrycznej, połączonych ze sobą w system tworzący strategiczną infrastrukturę, zapewniającą ciągłość dostaw energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, przedsiębiorstw czy obiektów użyteczności publicznej w całej Polsce.
Standardowa droga energii elektrycznej od wytwórcy do odbiorcy
ORed to obiekt zdefiniowany na zasobach odbiorczych, przyłączony do sieci przesyłowej lub sieci dystrybucyjnej. Aby ORed mógł uczestniczyć w świadczeniu usługi IRP lub IZP musi posiadać certyfikat dla ORed uzyskany na zasadach określonych w Instrukcji Ruchu I Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP). Warunkiem udziału w usłudze jest posiadanie przez ORed statusu „ORed aktywny” oznaczający, iż oprócz spełnia warunków technicznych, Odbiorca w ORed wystosował oświadczenia o zgodzie na przekazywanie danych pomiarowo-rozliczeniowych do OSP oraz przetwarzaniu danych osobowych.
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi; Ustawa o Prawie energetycznym art. 3 p. 24. W Polsce funkcję operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego sprawują Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
Usługa interwencyjna ofertowa redukcja poboru mocy przez odbiorców polega na dobrowolnym i czasowym obniżeniu przez odbiorców poboru mocy z sieci elektroenergetycznej lub przesunięciu w czasie jej poboru na polecenie OSP, w zamian za wynagrodzenie. Usługa IRP jest wykorzystywana przez OSP w sytuacji, gdy bieżące zapotrzebowanie na energię elektryczną w kraju oraz niezbędne dla zachowania bezpieczeństwa rezerwy mocy nie mogą zostać pokryte przez krajowe elektrownie, istniejące zdolności importowe oraz inne środki zaradcze np. rynek mocy.
Usługa interwencyjne ofertowe zwiększenie poboru mocy przez odbiorców polega na dobrowolnym i czasowym zwiększeniu na polecenie OSP poboru mocy przez aktywnych odbiorców energii elektrycznej. Usługa IZP jest wykorzystywana przez OSP w okresach wysokiej generacji ze źródeł OZE oraz niskiego zapotrzebowania na energię elektryczną w KSE.
To sytuacja, w której równowaga pomiędzy zapotrzebowaniem na energię elektryczną, a dostępnymi możliwościami jej wytworzenia i przesłania jest chwilowo naruszona. Wystąpienie takiej sytuacji powoduje konieczność uruchomienia dostępnych OSP środków zaradczych tj.: rynku mocy, pomocy międzyoperatorskiej, usługi IRP lub usługi IZP.